Category: साहित्य/संस्कृति

कविहरूलाई प्रश्नःकविता किन लेख्नुहुन्छ ?

जिउँदा शब्दसँग बातमार्न कविता लेख्नेगर्छु – बालकृष्ण कट्टेल जीवनका लेनदेन वा आवश्यकताहरूमा स-साना विषयहरूले पनि कति धेरै फरक पार्छ ? कवि बालकृष्ण कट्टेलले गतहप्ताको फेसबुक स्टाटसमा लेखेका छन्-
Read More

मराउ सराउ र मराउ भोज

हाम्रो दार्जिलिङ सिक्किममा मराउमा सराउ लेखाउने एउटा बडो राम्रो चलन छ। सरय, सरौ. सराउ कुन शब्द ठिक हो, त्यो बेग्लै कुरा हो तर अर्थ चैं मराउ परेको घरलाई
Read More

मान्छे नै मान्छेको जंगल बिचमा म त एक्लो समाधिस्थ ध्यानमा मग्न अन्ततः जब ध्यान छुट्छ म बौलाएर सल्बलाउँछु अनि, अक्षर शब्दसँग नाँचेको देख्छु नटराज स्वरुपमा नाँचीरहेको हुन्छु शब्द
Read More

महानन्द पौड्यालको नयाँ कृति : अवशिष्ट साहित्य यात्रा

महानन्द पौड्याल मैले सानैदेखि चिनेको साहित्यकार हुनुहुन्छ। साइनाले उहाँ मेरो काकाबाजे। हामी परिवारका सबैका निम्ति कान्छाबाबु। सबैसित मिलजुल गर्ने, आफन्त चिन्न मन पराउने, सबैलाई हौसला दिने, शिक्षा जोड
Read More

आमा तिम्रो मृत्यु !

देख्नेहरु भन्छन, आमा, तिम्रो मृत्युले मलाई  छोएको छैन, किनकि, उनले देख्ने गरेर म रोएको छैन !   भन्नेहरु भन्छन्, आमा, तिम्रो मृत्युले मभित्र कुनै समवेदना पलाएको छैन, किनकि, म टुहुरो हुनुको अनुभव र अनुभुती, तिनले सुन्ने गरेर मैले बताएको छैन ।  
Read More

समयको खेल

समयले खै कुन्नि के खेल खेल्छ कर्म र परिश्रम दुवै जीवनमा भोगेर म शान्तिको अनुभूति खोज्दै थिएँ तर खै किन हो फेरि  अर्को नयाँ यात्रा सुरु गर्दैछु ।
Read More

एउटा गीतको संरचनात्मक अध्ययन

गत वर्ष २०१४ मा एउटा सुन्दर गीति अल्बम निस्कियो रूमानी बतास। यसमा स्वर रबिन शर्मा शब्द पुश्कर पराजुली र संगीतकार शरद सिन्हा रहेका छन्। अल्बमका सबै गीत मिठा 
Read More

म जीवन्त बाग्मती भएर बग्नेछु

   बागद्वार हुँदै बगेकी ऊ बाग्मती चोभारको डाँडो काटेर फाटेका मनहरू टाल्दै छुट्टिएका दुई किनाराहरू डोर्याउँदै बर्षौं अविरल बगिरही बगिरही। उन्मुक्त स्रोतस्विनी बाग्मती कहिले रुष्ट भएर बगी कहिले
Read More

मेरो यात्रा: कथा मान्छे अनि अरुहरुका  (भाग २)

नेपालमा बसको यात्राको आफ्नै स्वाद छ। यो आलेख अघिल्लोको निरन्तरता हो। भावनाका लहरहरु कहाँ रोकिन्छन र, यी त चलिरहन्छन, यात्राजस्तै। कति लेखिन्छन, कति मनभित्रै सुन्दर बगैँचा बनेर झ्याङ्गिन्छन,
Read More

गीत अध्ययनको कोसेढुङ्गो ‘बिर्सनै नसकिने हाम्रा गीत-सङ्गीतका पदचापहरू’

जे. के. बराइली अल इन्डिया रेडियोमा समाचार वाचकका रूपमा नाम सुनिरहेको नाम हो। उनी धेरै वर्षअघि अघिदेखि नेपाली समाज, साहित्य सङ्गीत, समाजसित सम्बद्ध छन्। अहिले आफ्नो सरकारी सेवाबाट
Read More

म टुकुचा

म एउटा सानो खोला मेरो नाम इक्षुमती जब म सङ्लो थिएँ सफा कल कल थिएँ मलाई माया गरेर बोलाउने नाम हो टुकुचा मानिसहरु पानी खान्थे नुहाउथे, पौडी खेल्थे
Read More

(कविता) अङ्गदान

तिमी व्यर्थ किन “म म” भन्छौ जब कि तिमी तिमी नै हैनौ सम्झ त मानिसहरू ड्राइभिङ ल्याइसेन्स भर्दा कुन कुन अङ्ग दान गर्ने भनेर चिन्ह लगाउछन् तिमी मेरो
Read More

गुरूवाणी: गोरखवाणी

कुनै कृति किन पठनीय हुन्छन् ? सबैका आ-आफ्नै ‘जजमेन्ट’ हुनसक्छन् | ज्ञान/विचार आर्जनका लागि,समाचार/सूचना वा सन्देश प्राप्त गर्नका लागि,मनोरञ्जन वा अन्य थप केही जे पनि हुनसक्छन् सबै कृतिका
Read More

जुवाघरका कथा:युधिष्ठिर

महाभारतका कथाका पात्र युधिष्ठिरसङ्ग जोडिएर आउने अर्को प्रसङ्ग हो – जुवा । यही जुवाको सम्बन्ध र प्रभावले वर्तमान नेपाली समाज र राजनीतिमा परेको प्रभाव र परिणामका बारेमा सर्वज्ञ
Read More

एकला चलो रे एकला …

पानीमा किन भिज्दै हिंड्नुहुन्छ ? एकछिन ओत लाग्नुहोस् । एउटी नारीको सुरिलो स्वर कानमा गुञ्जिन्छ ।एउटा परिचितजस्तो लाग्ने आबाज। हँ, म पानीमा भिजेको छु र ! म झस्किन्छु
Read More

धमारी २०१५ कार्यक्रममा उपस्थित भएपछि

आजको युगमा कविता अलोकप्रिय बन्दै गएको छ, जनजीवनमा कविता कम रूचिकर बन्न थालेको छ, इन्टरनेटका विभिन्न सामाजिक सञ्जालहरू ढाकेर कविता अब कसले पढ्ने र सुन्ने, आजको विकासको अति
Read More

‘रूद्र’ को ‘तेस्रो आँखो’ मा आँखा लाउँदा

कवि चिनारी- असम बडसोलाका एक जागरूक व्यक्तित्व, जातीय संगठनका एक अग्रणी, सामाजिक सचेत पुरूषका रूपमा श्री रूद्र बराललाई लिन सकिन्छ। उनी साहित्य क्षेत्रमा पनि बेला बेलामा छाइरहन्छन्। उनी
Read More

भानुजयन्ती र जातीय प्रेम

यता दार्जिलिङ- सिक्किम आसामतिर भानुजयन्ती मनाउने चलन अझै बढ्दै गएको पाइन्छ। यही अवसर पारेर नेपाली जातीय चेतना, भाषा प्रेम, साहित्यप्रति रूचि आदि जस्ता कुरा जोडिएका छन्। भारतमा गोर्खालीहरूको
Read More

उक्तक र मुक्तक सार्वजनिक 

अमेरिकाको नर्थ क्यारोलाईनामा दुईजना लेखकका  उक्तक र मुक्तकसमेत गरेर ६ वटा  कृति एकैसाथ  लोकार्पण भएका छन् । आदिकवि भानुभक्त आचार्यको २०९औं जयन्तीको अबसरमा अन्तराष्ट्रिय नेपाली साहित्य समाज नर्थ क्यारोलाईना,
Read More