Category: साहित्य/संस्कृति

एक टुक्रा आकाश खस्यो भने !

एउटा सानो टुक्रो आकाश खस्यो भने, आकाशलाई ढाक्ने एक टुक्रा बादल खस्ने छ खस्ने छ, आकाशलाई देदीप्यमान राख्ने सूर्यको एउटा सानो टुक्रा । आकाशलाई शीतल राख्ने जूनको एउटा
Read More

व्यङ्ग्य: उपनामधारी लेखक सम्मेलन !

प्रभो ! मान्छेमा कार्तिलिप्सा भन्ने कुरा पनि पनि लागु औषधीको जस्तै हुँदो रहेछ। नभई नहुने, नहुँदा तलतल लाग्ने यसका लागि मान्छेले अचम्म- अचम्मका करतुत र तमासा देखाउँछन्। कोही
Read More

रामकाव्य परम्परा र भानुभक्त आचार्यको रामायणको महत्त्व

नेपाली साहित्यमा भानुभक्त आचार्य (वि. सं. १८७१-१९२५) को नाम शीर्षस्थ स्थानमा रहेका पाइन्छ। उनलाई नेपाली साहित्यमा आदिकविको उपाधि दिइएको छ। उनी नेपाली कवितालाई शैशव अवस्थादेखि किशोर तुल्याउने एकजना
Read More

कालिम्पोङबाट नेपाली गीत-गजल लेखन

१. आमुख – नेपाली साहित्यको मानचित्रमा कालिम्पोङ एउटा महत्त्वपूर्ण स्थान बनेको छ। यहाँबाट कथा, कविता, नाटक उपन्यास आदि धेरै मात्रामा प्रकाशित हुँदै आएको पाइन्छ। नेपाली संस्कृतिलाई कालिम्पोङले जोगाएर
Read More

अतृप्ति: रंग बदलिइरहने मनका पर्दाहरु

मन्जु ! श्रुति–पठन गरेपछि पाठ बुझाउनैपर्छ | जो बुझें म बुझाउँछु । श्रुति साहित्यले आजको युगमा विस्तार पाउँदै छ । ‘श्रुति’ वेदको नाम पनि हो । सुनेरै यसलाई
Read More

संसार उसैमा पाए जस्तो लाग्छ

उसको नजर मदिराको मातभन्दा बढी लाग्छ उसको वाणी मधुको मिठासभन्दा बढी लाग्छ उ मुस्कुराउँदा इन्द्रेणीले धर्ती सजिए झैं लाग्छ उ बोल्दा मधुर सङ्गीत गुन्जिए जस्तै लाग्छ उसङ्ग हुँदा
Read More

महिलाको चाक……

  वर्षौं पहिले टुकुटुकु हिड्न थालेको बच्चालाई लिएर किनमेल गर्दै थिएँ, छेउमा आफ्नो सुरले कपडा छानिरहेकी एक अमेरिकी महिलालाई पछाडिबाट चाकमा प्याट्ट पारिदिइन् । मेरो बच्चालाई उनको चाकमा
Read More

लघुकथा: भष्माशुर सपना

कपाल काट्ने काम गरेर गुजारा चलाउने नाईले भगवान शिवको तपश्या गऱ्यो । खुसी पारेर आशिर्वाद माग्यो-“मलाई भष्मासुरको जस्तै आशिष पाऊँ !” शिवले श्रमिक नाईतिर अलिकति ठूला आखा पार्दै
Read More

भाषासेवीका रूपमा पारसमणि प्रधान

विषय प्रवेश – नेपाली भाषा र साहित्यमा पारसमणि प्रधानको नाम अति आदरका साथ लिइन्छ। उनले आफ्नो जीवनको लगभग सत्तरी वर्ष जति नेपाली भाषा र साहित्यको सेवा गरेका हुन्।
Read More

मायालू  धनकुटा

क्षितिज पारी मेरो मनको एक कुनामा सुस्तरी कलिलो टुसा पलाईरहन्छ हर्षित मन जन्मस्थलको यादमा सधै पिङ्  झुलिरहन्छ हृदयको ढुकढुकीमा अल्झिरहन्छ मेरो मायालु धनकुटा । सल्लेरीको सुसाईरहने सिर्सिरे बतास
Read More

मायाको मन

भनिन्छ- मायाको विम्वमा आकार हुँदैन ? मायाको ध्वनिमा शब्द हुँदैन । माया सशक्तिकरण हो जिवनको । तर मानव मानवमा पनि जहाँ कुनै छेकबार हुँदैन भनेर के गर्ने जब हाम्रो
Read More

पुस्तक चर्चा: “कचिडेदेखि काठमाडौंसम्मः फर्केर हेर्दा”

“जीवन यात्रा हो । निरन्तरको यात्रा ।” काँडाबीच फुल्ने गुलाफको सौन्दर्यता र हिलोमा फुल्ने कमलको कोमलताको बयान सायत जरुरी पर्दैन । हालै तीर्थप्रसाद मिश्र (पिएचडी)को आत्मवृतान्त रुपी कृति
Read More

गठबन्धनको सूत्र

ठाउँ ठाउँमा खोइ चर्पी भित्ता भित्तामा मलमूत्र जसोगरि पनि चुनाव जित्न गठबन्धनको सूत्र यतिका वर्ष केलाई बोक्यौ त्यो पार्टीको झोला आत्मघाती गोल गरेर किन अर्कोलाई जिताउने होला न
Read More

मनयुद्धको घाउ

म आउँदै नआएका आवाजहरू सुन्छु म हुँदै नभएका दृश्यहरू देख्छु म भनेपछि हुरुक्क हुन्छन् मेरा आफन्तहरू तर मभने तिनका मुहारहरू मुन्तिर ‘ मेरा शत्रुहरू ’ भनेर क्याप्सनहरू लेख्छु
Read More

“तिम्रो गीत” सार्वजनिक

आर्जन डाइनामिक्सको पहिलो प्रस्तुति ‘तिम्रो गीत’ मार्च १५ , २०२२ मा इन्टरनेटको यूट्यूब मार्फत सार्वजनिक भएको छ। काठमाडौं निवासी गायक श्रीजन श्रेष्ठको स्वर एवम् अमेरिकाको म्याडिसन निवासी गीतकार
Read More

दुई सय प्रकरण नाघिसकेको कालेबुङको साहित्यिक समूह- बसिबियालो

१. विषय प्रवेश– समाजको सर्वाङ्गीन विकासका निम्ति साहित्यको ठुलो भूमिका हुन्छ। साहित्यले समाजलाई ऐना देखाउँछ, साहित्यिक व्यक्तिमा धेरै गुण हुन्छन्, कल्पना शक्ति हुन्छ। आम मानिसभन्दा साहित्यकारमा जातिप्रेम, भाषाप्रेम,
Read More

छोरीको कथा

यो खुल्ला आकाश यो स्वछन्दता अनि आफ्नै संसारमा मस्त मेरी छोरी दगुर्दै म नजिक आउँछे र भन्छे, मम्मी एउटा कथा सुनाउन, म सोच्दछु अनि भन्छु, छोरी आज म
Read More

निलो रङ्ग

पुस्तौं-पुस्तादेखि ममाथि कालो बादल मडारिएर उडिरहेको छ जब मेरा आँखा खुले तब देखेँ धर्मभित्रको बाक्लो बादल रितीथिति भित्रको कालो धुवाँ घुमिरहेछन्- फन्का मारेर मेरो शिरमाथि । म छुन
Read More

नारी हिम्मत

स्वच्छ पवित्र गंगा हौ तिमी परिआए गडगडाउने बाढी ल्याउने हिम्मत राख उज्यालो छर्ने प्रकाश हौ तिमी परिआए ज्वालामुखी बनी ध्वस्त पार्ने हिम्मत राख आफ्नो कोखमा अर्काको नामको फूल
Read More