Category: साहित्य/संस्कृति

भानुभक्तलाई अमरता प्रदान गरिएका केही कामहरू

भारतमा आदिकवि भानुभक्तको ठुलो स्थान, सम्मान र ऐतिहासिक मह्त्त्व छ। भारतमा रामकथाको एउटा लामो परम्परा छ। हिन्दी बङ्गला, तमिल तेलु मलयलम, उडिया, कन्नड, मैथिली प्रायः सबै साहित्यमा राम
Read More

फलामको ढोका : हारेको जीवनलाई पाठ

दिन चिसो थियो | हरिया साना हिमाली सुगाहरु धान उठाएर खालि भएका खेतमा छपक्कै थिए । लेकमा चिसो बढ्दा सुगाहरु बेंसी झर्ने गर्थे । लिपे लेकको टुप्पोमा थोरै
Read More

‘बिर्सनै नसकिने हाम्रा गीत-सङ्गीतका पदचापहरू’

जे. के. बराइली अल इन्डिया रेडियोमा समाचार वाचकका रूपमा नाम सुनिरहेको नाम हो। उनी धेरै वर्षअघि अघिदेखि नेपाली समाज, साहित्य सङ्गीत, समाजसित सम्बद्ध छन्। अहिले आफ्नो सरकारी सेवाबाट
Read More

मामाघरको यात्रा

नेरटिटी जाने हो त ? मे महिनातिर एक दिन बेलुका श्यामजीले खाना खाने बेलामा भन्नुभयो । नेरटिटी ज्यालेन्जीबाट लगभग १५ मिनेट जतिको हवाई दुरीमा थियो । नेरटिटीमा हामीसँगै
Read More

(पुस्तक समीक्षा) मेरो पत्रकारिता : शीर्षक एक मन्थन अनेक

स्वदेश तथा विदेशमा रहेका नेपालीहरूका लागि पुरुषोत्तम दाहाल परिचित नाम हो, एक कुशल प्राध्यापक, प्रखर वक्ता, आत्मसम्मानका हिमायती, निर्भीक पत्रकार, प्रजातान्त्रिक विचारका सम्बाहक र साहित्यसाधक । यस्तै–यस्तै अनेकौँ
Read More

ज्यालेन्जी डायरीः कुमारबाट ओमार

जब हेलिकप्टरले मजाले आफ्नो पङ्खा घुमाउँदै धर्ती छड्ने तरखर गर्यो म हेलीकप्टरको झ्यालबाट ‘ज्यालेन्जी’लाई अन्तिम पटक आफ्नो नजरमा पार्ने तरखर गर्दै थिएँ । एकैछिनमा हेलिकप्टर उचाईमा पुगेको पत्तो
Read More

समय र नारायण पाण्डे सर

समयलाई काल पनि भनिन्छ र कालले मान्छेको मृत्युलाई पनि जनाउँछ। कसैको देहवसान भयो भने कालले लग्यो वा कालको प्यारो भयो भनिन्छ। पूर्वीय दर्शनमा पृथ्वीलाई मर्त्यलोक अथवा मृत्युलोक पनि
Read More

जीवनानुभव अभिव्यक्तिमा वृद्धको युवा जोस

देवीप्रसाद न्यौपाने अर्थात् डि पी न्यौपाने अहिले लगभग नब्बे वर्षका छन्। उनी विद्यालयबाट अध्यापन पेशाबाट सेवानिवृत्त बेको पनि तीस वर्ष जति पुगिसरेको छ। २०१४ मा उनको ‘शब्दार्थ सङ्गम’
Read More

त्यो आँखालाई के भयो ?

तिमी मेरो आँखामा बस्छौ भन्थ्यौ तिमी मेरो आँखाको नानी हो भन्थ्यौ खै त्यो आँखालाई के भयो ?   तिमीलाई नदेख्दा आँखा टोलाउँछ भन्थ्यौ तिमीलाइ सम्झदा आँखा रसाउँछ भन्थ्यौ
Read More

(पुस्तक समीक्षा) भोटमा नेपालीः पहिचान र पराक्रमको परिक्रमा

नेपाल–भोट(तिब्बत) सम्बन्ध ज्यादै प्राचीन छ । समान सामाजिक र आर्थिक परिवेशका कारण पनि सीमा जोडिएका यी दुई मुलुक बीच सम्बन्ध जोडिन पुगेको हो । यी दुई बीचमा राजनैतिक
Read More

उदीयमान गायिका – मेरिना लेप्चा

नेपाली गीत बजारमा आउन रोकिनुको नाम लिएको छैन। दिनहुँ जसो नयाँ नेपाली गीतहरू हामीले सुन्न पाइरहेका छौं। नेपाली संगीतको भविष्य राम्रो छ भने संकेत पनि हो यो। कुनै-कुनै
Read More

भो म आदेश मान्दिन साब

मान्छे मारेर राजनीतिमा उदाउने डरत्रास देखाई नेता कहलाउने अनुहार, हाउभाउमा प्रष्ट देखाउँदैछ साब, एउटा जमात आतंक मच्चाउँदैछ । बरु मलाई लाचार कहलाइयोस् नसियत, सरुवा, घटुवा सबै गरियोस् तर,
Read More

सिलगडीका एक स्तम्भ : युवराज काफ्ले

विषय प्रवेश :- नेपाली साहित्यमा सिलगडीका युवराज काफ्लेलाई चिनिरहनु पर्दैन। सिलगडीको नेपाली साहित्य र युवराज काफ्ले एकार्काका पर्याय हुन्। सिलगडी भन्नेबित्तिकै युवराज काफ्लेको नाम मनमा स्वतःस्फूर्त आइहाल्छ। युवराज
Read More

जानकारी र संस्मरणको अपूर्व सङ्गम- मनका लहर र रहरहरू

मान्छे भ्रमणशील प्राणी हो। उ एउटै ठाँउमा सधैं बसिरहन सक्दैन। मान्छेले आदिमकालको ओडारदेखि नै यात्रा गर्दै चन्द्रमा पर्यटन र मङ्गल ग्रहमा बस्ती बसाउने जमर्को गरिरहेछ। कुनै जाति पनि
Read More

सुधा एम राईलाई भूमिगीत कवितासङ्ग्रहका निम्ति पत्रात्मक समीक्षा

आदरनीय सुधा दिदी, नमस्कार। विशेषगरी तपाईंले सम्झना गरी पठाइदिनु भएको भूमिगीत कवितासङ्ग्रह पाएँ। यसका निम्ति तपाईंलाई हार्दिक धन्यवाद। यसका साथै अझै नयाँ नयाँ सिर्जना प्रकाशित हुन् भन्ने शुभकामना
Read More

नयाँ वर्ष

नयाँ बर्षको आगमन सँगै जागोस् जोस जाँगर कलिला रुखका पालुवा बढ्दै ठूलो पात हराभरा | वसन्त ऋतुको पर्खाईमा काटियो जाडोको मौसम पनि सँधै यस्तै मौसम भईजाओस भित्रैबाट मन
Read More

एक्लो परेँ म

नामी पनि होइन दामी पनि होइन  साधारण परे म। हिड्ने बाटो एउटै भए पनि एक्लो परेँ म। आवाजको भिडभित्र हराएको परेँ म। हसिलो अनुहार भित्रको घाइते परेँ म।
Read More

क्षितिज मा म

क्षितिजमा कोरिएका धर्साहरु आकाशमा तानिएका सीमाहरु कल्पनामा खोजेका भाग्यका रेखाहरू उडेको चराको पखेटाका पाईलाहरू पृथ्वीमा गाडेको किल्लाहरु प्रारव्धमा कोरेको रेखाङ्कन ईश्वरीय वरदान पाएको कर्म म पछ्याई रहेछु |
Read More

[लघुकथा] सम्झना

हरि र बसन्ती दम्पतीले छोरीलाई पढ्न भनी सहर पठाए । पढ्न गएकी छोरी भने सहरमा नै पोइला खोजेर बसी । छोरीलाई धेरै पढाउने उनीहरूको इच्छा थियो । अहिले
Read More