Category: साहित्य/संस्कृति

उ र म बाँचेको शहर

धेरै दिनदेखि मलाई चिन्ताले पिरोलिरहेको थियो । कतै उसले गलत त गर्ने होईन ? फेरि एक मनले सोच्यो, यति पीडाको बाबजुत नि उ बाचीरहेको छ भने किन गलत
Read More

धर्मराज थापाको आइकोन गीतको विश्लेषणात्मक अध्ययन

  आमुख- नेपाली वाङ्मयमा धर्मराज थापा एक आदरणीय नाम हो। उनी एक गीतकार, गायक, कवि, लोकगीत गाय संकलक, लोक  साहित्यको लेखक, अन्वेषक हुन्। अझ उनी नेपाली लोकसाहित्को सर्वश्व
Read More

जेलबाट चीन देखाउने रुइबा

अबको एक वर्षपछि सन् २०२३ अगष्टमा चीनको सिचुवान प्रान्तस्थित एउटा जेलबाट कुनै चरी भुर्र उडेर नेपाल पुगिन् भने बुझ्नुपर्छ लेखकले वास्तविकता नखोलेर पाठकलाई कम पीडा दिन खोजेका रहेछन्
Read More

कथा: आई लव यू हनी !

“टि र्र र्र।‘। “ अलार्म लाग्छ। बिहानको ५ बजेको रहेछ। माला उठेर बन्द गर्छिन्। आज उठेदेखि नै मालालाई काम जान मन छैन । यस हप्ता तिन दिन लगालग
Read More

उर्लिरहन्छु

मायाको मेरो बिम्ब ढक ढक गर्ने धडकन हर पल तिम्रो कामुक दृष्टि क्षितिजको किनार भेट्न आकाश समेट्न प्रयासशील म त्यो उज्यालो जाज्वल्य मुस्कान सुन्दर लज्जालु मुहार सेताम्य बादलको
Read More

स्वतञ्त्रोत्तर दार्जिलिङका नेपाली उपन्यासमा नारीको बदलिँदो परिदृश्य

१.आमुख- साहित्य समाजको दर्पण हो। समाजमा जे भइरहेको छ, त्यही नै साहित्यमा देखा पर्छ। साहित्य कतै समाजभन्दा अघि जान्छ त कहिले समाजलाई पछ्याउँछ। साहित्यले समाजभन्दा अघि गएर समाजलाई
Read More

भारतमा नेपाली गजल समालोचना – एक फस्टाउँदो अवस्था

आमुख: मनका भावलाई सुन्दर रूपमा प्रस्तुत गर्ने एउटा माध्यम कविता हो।यो विधा सबैभन्दा लोकप्रिय,प्रयोगशील र लचिलो रहेको हुन्छ। यसका अनेक परिभाषा छन् र सबैलाई यहाँ प्रस्तुत गर्न सम्भव
Read More

पाँच मुक्तक

१ चेहरामा मुस्कान छ अनुपम आकृतिको मुस्कानमा प्रस्ताब छ सप्रेम अतृप्तिको किन टारौं बित्थाको अनाहक नखरामा स्विकार छ आमन्त्रण प्राप्ति स्विकृतीको । २ मनको गीत गाउने भाका खोज्दैछु
Read More

पृथ्वीको गीत

पूर्वको क्षितिजबाट उदाएर घामजस्तो एक पृथ्वी लेखे, तरबारको कलमले एकताको कविता उने, विचारको सियोले थुङ्गा थुङ्गाको माला । उनैले सिकाए- टुक्रा टुक्रा खुब कमजोर हुन्छ जोडिनु पर्छ विभाजन
Read More

हजुरबुबा जस्तै हजुरबुबा !

चाँदिजस्तै सेतो फुलेको कपाल ती अनगिन्ती रौँ भित्रका गनिनसक्नु अनुभव गहिरा धर्सा परेको ठूलो निधार ती निधारका मुजाभित्र लुकेका संघर्षका कथा खाडलभित्र गडेका आँखा आँखा भित्र सजाएर राखेको
Read More

रोइरहेको नारायणहिटी दरबार

गणतन्त्रका नवराजाहरुको एक पछि अर्को ममताहीन प्रहार आज असह्यै पीडामा छटपटिएर रोइरहेको नारायणहिटी दरबार शाहवंशको राष्ट्र एकीकरणको त्यत्रो लामो नेपालको इतिहास बालुवाटार, गोकर्णको जग्गा हुँदै नारायणहिटी हुनेभो सत्यानास
Read More

दोष

एउटा औँलाले भूमण्डललाई रेखा गराइदियो…… चाँर आँलाले मनलाई खण्डन गराइदियो मनको सागरमा अनुभवका चट्टानहरुले राज गरिसकेपछि पनि भावनका छालहरुले अनुभवलाई छुन मात्र पाए…… लेउलागेका किनारमा कोरिने भाग्यको उपनाम
Read More

बेलाको बोली (मुक्तक)

ठिटा बेचिन्छन् मुलुकका, ठिटी बेचिन्छन् , थाहै नदिई कहीं कसैका झिटी बेचिन्छन् , अरु त के आश्चर्य भयो र बेचिनुमा अचेल- मौका परे सिंहदरबार-नारायणहिटी बेचिन्छन् ।
Read More

आऊ तिमीलाई स्वागत छ

नयाँ वर्षहरु नयाँ सूर्य लिएर आउनु पर्छ भन्ने छैन कामना यही हो हाम्रा बिहानीहरु सधैँ सूर्य झैँ उद्दीप्त होउन् नयाँ वर्ष नयाँ जुन लिएर आउनु पर्छ भन्ने पनि
Read More

गोरेटोको खोजी

हिजो अस्तिको कुरा हो यहाँ एउटा गोरेटो हिँड्थ्यो र आफूलाई स्पर्श गर्ने हरेक बटुवाको कानमा विश्वासको आवाज निकालेर सुटुक्क भन्ने गर्थ्यो – ” म भोलि घोरेटो बन्दैछु म
Read More

जसरी भए पनि बाँच्नुपर्छ

मैनेजरले मलाई चिनाउँदै भन्यो-“ यी जोडी हुन्,आजदेखि हाम्रो सदस्य” मैले -“ हाई!,” भन्दै हात मिलाएर मुस्कुराउँदै भनें-“म स्पर्श हुँ” मैले अमेरिकाको मेरिल्याण्ड राज्यको यो किड्नी सेन्टरमा काम गरेको
Read More

सीमान्तीलाई पत्र

पठन: फिलिंगो- ३ सीमान्ती, परिवेशलाई हेर्ने, जीवनलाई बुझ्ने र मनलाई केलाउने क्षमता तिमीमा भरपूर रहेछ । त्यो अब्बल दर्जाको हुनाले सजिलै अरूसँग तुलना गर्न सकिन्न कि भन्छु ।
Read More

विजयराज आचार्य: बालकैदेखि बालसाहित्य

वि सं २०५० को आसपासमा जिल्लास्तरको बिद्यार्थी संगठनको राजनीति गर्दै काठमाडौं छिरेका धेरै व्यक्तिहरू आज राष्ट्रिय राजनीतिको ‘सुमेरु परिक्रमा’ मा छन् । यस अर्थमा सुमेरु परिक्रमा वि सं
Read More