Category: साहित्य/संस्कृति

यमराजका नाममा !

दुधे वालकले एक जोड  एक जानि सक्यो दुई एकान घोकि सक्यो उस्तै परे ऊ आमाको दूध नचुसेर व्यापार-धन्दा गर्न आफूलाई सक्षम ठानिसक्यो ऊ पैसा बेचेर रुपैयाँ र रुपैयाँ
Read More

को हौ तिमी ?

बादलभित्र लुकेर बसेको चन्द्रमा झैं कतै लुकेर बसेकी तिमी मेरो मन आकाशमा झुल्कियौ कसरी ? कुन दिशाबाट अचानक खस्यौ फुत्त तारा खसेझैं मेरो पोल्टोमा र बस्यौ जरो गाढेर
Read More

‘उहिलेको नेपालः भोगेको देखेको सुनेको’माथिको एक फन्को

नेपाली पत्रकारिताको इतिहासका एक सशक्त हस्ताक्षर हुन् भैरव रिसाल । नेपाली पत्रकारहरूका माझमा सतीसालझैँ उभिएका रिसाल कैयौँ ऐतिहासिक घटनाका साक्षी तथा पर्यवेक्षक पनि हुन् । आफैँ आफ्नो पहिचान
Read More

परिक्षण नभएको एउटा प्रेम

तिमीलाई म अरुचि हुन थाल्यो भने मैले तिमीलाई गरेको प्रेमको दर घटाउँदै लैजानु पर्छ किन भने परीक्षण भैसकेको मायाको दाग लिएर बाँच्न मलाई नै पीडा हुन्छ। मैले तिम्रो
Read More

नियात्रा: न्युजिल्याण्डको: अन्तिम भाग (१२)

न्युजिल्यान्डको नेपाली जनजीवन र साहित्य   प्रशान्त महासागरको दक्षिणपश्चिम ओसेनिया महादेशमा एन्टार्कटिकाको छेउमा अवस्थित न्युजिलेण्ड चारैदिशा पानीले घेरेको सीमा सुरक्षित देश हो। साना ठूला 600 द्वीपहरुको यो देशको
Read More

नयाँ सत्य

हिजो विचलन भन्नुभयो त्यो मान्यौं आज फेरि त्यही चलन ठान्नुभयो त्यो पनि मान्यौं समय गतिशील छ, तपाईं प्रगतिशील हुनुहुन्छ थाहा छ ! समय फेरिंदा सत्त्ता फेरिंदा सत्य पनि
Read More

गीत: एकै नजरमा लाग्यो

एकै नजरमा लाग्यो मायाको ठेस बतासियो हावा सँगाल त्यो केश एकै नजरमा लाग्यो मायाको ठेस ऐ हे– ऐ हे– हो हो लहराउदै खुल्यो आँचल सल्लाको सुसेलीमा त्यो मुहारको
Read More

पुस्तक समीक्षा : “आफैँलाई खोज्दा केही छोपिएका, केही उघारिएका”

विश्वसाहित्यमा आत्मकथा वा आत्मवृत्तान्त लेख्ने प्रचलन धेरै पुरानो हो । तर, नेपाली समाजमा भने श्रुतिपरम्पराको बाहुल्यताले गर्दा आत्मकथा लेखेर भावी सन्ततिका लागि कोसेली छाड्नेपरम्परा त्यति फस्टाएको देखिँदैन ।
Read More

नियात्रा: न्युजिल्याण्डको: एघारौं भाग

चीनको ग्याङजाउ हुँदै घर वापसी ग्याङजाउमा विमान अवतरण गर्दा बेलुकी पाँच बजेको थियो। मेरो लगेज दिल्लीमा लिने हो, त्यसैले ह्यानकेरी पिठ्यूमा बोकेर उत्रिएँ। काँड चिह्नले सङ्केत गरेको बाटो
Read More

भान्सा

आज कस्को कुरा गरौं केरा को कि सुन्तलाको आँपको कि भुईंकटहरको ज्यामिरलाई छुटाउन भएन चित्त दुखाउला उस्ले नि। आलु पिडालुलाई कस्ले छुने फूलकोबी र बन्दा होइनन् बैगुनि नाम
Read More

नियात्रा: न्युजिल्याण्डको: दशौं भाग

अकल्याऩ्डमा एक रात : बिदा न्युजिल्यान्ड अक्ल्यान्डमा झरेर लगेज लिनु धेर बेर लागेन। यो डोमेस्टिक एयरपोर्ट, हो। भोली दश बजे साउथ चाइना एयरलाइन्सको विमानको टिकट छ। तीन घन्टा
Read More

अन्तरङ्ग

अन्तर मन किन सम्झदैन पूर्वजको अन्तिम दिन किन याद हुँदैन आफ्नै अन्तिम पाईला चिताबाट उडेको धुवाँको गन्ध अन्तस्करण भित्र सुँघ्न सकेन वासना सायद धेरै कालको तरेलीमा पत्रपत्र सुवास
Read More

जयन्तकृष्ण शर्माको ‘संसदमा आँसु बोल्छ’ को काव्यिक वैशिष्ट्य

१. आमुख नेपाली कविता क्षेत्रमा भारतको आसाम-पूर्वाञ्चल भूमि निकै उर्वर रहेको देख्निन्छ। जगन्नाथ गुरागाईँ, हरिनारायण उपाध्याय, हरिभक्त कटुवाल, पुष्पलाल उपाध्याय, हरि गजुरेल, भविलाल लामिछाने, नव सापकोटा, युद्धवीर राणा,
Read More

महाकवि देवकोटाको स्मृतिमा

जीवन चार पर्खाल भित्र अटस मटस निसास्सिरहँदा शरिरभरि गोब्रे किरो सल्बलाउँदै हिंडेझै कताकता हृदयमा गाँठो परेझैं जीवन जिउँदो भएर पनि मरे मरे को भान भएझैं किन यस्तो उराठ
Read More

नियात्रा: न्युजिल्याण्डको नवौं भाग

  न्युजिल्यान्डको न्यानो माया असमका गाउँगरमा डुल्दा कसैले थर के भन्ने प्रश्न गर्दा म सधै एक्लो, बोर हुन्थें। कुनै सभा समितिहरुमा रात बस्तै जानु पर्दा मसँग प्राय पौडेल,
Read More

नगेन्द्रका यात्रा निबन्ध संगालो ‘उत्तर दख्खिन पूर्व पश्छिम’ बारे

आमुख-   नेपाली साहित्यमा नियात्रा साहित्य निकै विकसित बनेको छ। आजभन्दा लगभग ५०० वर्ष अघिको ‘राजा गगनीराजको यात्रा’ देखि आजसम्ममा नेपाली .यात्रासाहित्यले धेरै घुम्ती, मोड- उपमोड पार गर्दै
Read More

नियात्रा: न्युजिल्याण्डको आठौं भाग

गोपालको अफर : फेरि पनि वेलिङटनको सफर छत्र दङ्गाल र प्रकाश धमाला एडिलेड (अस्ट्रेलिया) फर्किने, गोपालले वेलिङटन एयरपोर्टसम्म पुर्याउन जाने । घरैमा बस्ने ठानेर मैले हरारीको सेपियन्स निकालेको
Read More

बाचा

केही सम्झेजस्तो गरी उसले आकाशतिर हेर्यो – कुनै दिन जून टपक्क टिपेर तिम्रा सुन्दर कोमल अञ्जुलीमा राखिदिनेछु त्यो दिन आउन त देऊ । सोध्यो – सम्झेऊ ? टाउको
Read More

खाली कागज

मेरो खाली कागज मेरो मस्तिष्क मेरो हृदय मन बचन कर्मको खुल्ला खाली कागज तिमी म जे लेख्न सक्छु लेखिदिन्छु जे पोत्न सक्छु पोतिदिन्छु । मेरो खाली कागज तिमीमाथि
Read More

पैसाको निम्ति

यहाँ लाज बेचिदिन्छ आत्मसम्मान बेचिदिन्छ लोभी पापी मानिस पैसाको निम्ति आफैलाई बेचिदिन्छ यहाँ ईमान बेचिदिन्छ धर्म बेचिदिन्छ स्वार्थी धूर्त मानिस पैसाको निम्ति मित्रता बेचिदिन्छ यहाँ सत्यता बेचिदिन्छ मानवता
Read More